ครอบฟัน (Dental Crown)
โดยวัตถุประสงค์หลักของการทำครอบฟัน คือการรักษาเนื้อฟันที่ยังเหลืออยู่ไม่ให้เสียหายไปมากกว่าเดิม พร้อมกันกับทำให้ฟันที่มีปัญหาซี่นั้นๆ กลับมาแข็งแรงใช้งานได้ตามปกติด้วย ยกตัวอย่างเช่น เวลาที่ฟันเราผุมากๆ จนเนื้อฟันแตกหลุดหายไป เราก็จะไม่สามารถใช้งานฟันได้อย่างปกติ จะรู้สึกเสียว เจ็บ และมีเศษอาหารติดได้ง่าย ซึ่งหากยิ่งฝืนใช้งานต่อไป ก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสที่ฟันจะผุ แตก หักมากยิ่งขึ้น จนสุดท้ายอาจต้องถอนฟันซี่นั้นทิ้งไป ถ้าเราไม่ยากเสียฟัน ไม่อยากต้องใส่ฟันปลอม การทำครอบฟันคือทางออกที่จะช่วยให้เรารักษาฟันซี่นั้นไว้ได้ ทั้งยังช่วยให้การใช้ฟันซี่นั้นกลับมามีประสิทธิภาพ
เมื่อไหร่ ที่ควรทำครอบฟัน?
ลักษณะของปัญหาฟันที่ควรทำครอบฟัน ได้แก่
- ฟันแตกหัก ฟันบิ่น ฟันร้าว
- ฟันผุ ฟันมีรูขนาดใหญ่
- ฟันซี่ที่ผ่านการรักษารากฟัน
- ฟันที่มีปัญหาเรื่องการสบฟันที่ผิดปกติ
- ฟันที่มีรูปร่างผิดรูป
ครอบฟัน มีหลายประเภท แตกต่างกันไปตามวัสดุ ขั้นตอน ความเหมาะสมในการรักษา และความต้องการของคนไข้ โดยทันตแพทย์จะให้คำแนะนำที่เป็นประโยชน์แก่คนไข้ เพื่อที่จะสามารถทำการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ และตรงจุด
ครอบฟันมีกี่ชนิด
วิธีการเลือกใช้ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัยควรปรึกษาทันตแพทย์
- ครอบฟันแบบเซรามิกผสมโลหะ (Porcelain fuse to metal; PFM Crown)
- ครอบฟันแบบเซรามิกล้วน (All ceramic Crown)
- ครอบฟันแบบโลหะล้วน (Full metal Crown)
- ครอบฟันเซอโคเนีย (Zirconia Crown)
ขั้นตอนการครอบฟัน
ฉีดยาชา กรอแต่งฟันเพื่อให้มีเนื้อที่สำหรับครอบฟัน
พิมพ์ฟัน หรือ scan ฟัน
เลือกสีฟัน – ใส่ครอบฟันชั่วคราว
ส่งแลปสร้างชิ้นงานครอบฟัน
นัดใส่ครอบฟันจริง
นัดตรวจเช็คครอบฟันหลังใช้งาน

การดูแลรักษาหลังการทำครอบฟัน
- ค่อย ๆ แปรงฟันให้สะอาด อย่างน้อยวันละ 2 รอบ เพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อ
- หลีกเลี่ยงการใช้ฟันกัดของแข็ง อาหารที่แข็ง น้ำแข็ง เพื่อไม่ให้ครอบฟันชำรุด
- หลีกเลี่ยงการเคี้ยวหมากฝรั่ง เคี้ยวของแข็ง หรืออาหารที่เหนียว
- แนะนำให้เคี้ยวอาหารด้วยฟันด้านที่ไม่ได้ทำครอบฟัน
- ควรใช้ความระมัดระวังในการใช้ไหมขัดฟัน ไม่ให้ไปโดนขอบของครอบฟันบริเวณที่ติดกับเหงือก
- หากมีอาการปวดบวม ให้รับประทานยาตามทันตแพทย์สั่ง
- หากมีอาการปวดมาก หรือเกิดการติดเชื้อ ให้รีบพบทันตแพทย์
- ควรไปพบทันตแพทย์ตามนัดหมายทุกครั้ง เพื่อให้แพทย์ได้ติดตาม ประเมินผลงาน และอาการ รวมถึงอาการที่อาจเกิดขึ้นตามมาหลังการทำครอบฟัน เช่น ปวดฟัน เสียวฟัน เลือดออกตามไรฟัน
ครอบฟันมีอายุนานแค่ไหน
ครอบฟันมีอายุการใช้งานเฉลี่ย 15 ปี การทำครอบฟันเป็นทันตกรรมเพื่อการบูรณะฟันที่เสียหายที่ได้รับการยอมรับในเรื่องของความแข็งแรง ทนทานและความสวยงาม หรือแม้กระทั่งช่วยให้การออกเสียงในผู้ที่สูญเสียฟันชัดขึ้น การทำครอบฟันบริเวณฟันกราม หรือฟันหลัง ช่วยกระจายแรงบดเคี้ยวบริเวณฟันหลังอย่างทั่วถึง
ในผู้ที่มีการดูแล รักษา สุขภาพช่องปากและฟันที่ดี ครอบฟันสามารถอยู่ได้นานหลายสิบปี